Arabesk Nedir, Bezeme Çeşitleri Nelerdir, Girift Nedir?

Girift, kelime anlamı olarak birbirinin içine girip karışmış, girişik demektir. Bunun dışında girift, güzel yazı sanatında boşluk kalmayacak biçimde birbirinin içine geçmiş yazıyı belirtmek için kullanılır, ayrıca İslam sanatında mimarî ve diğer el sanatlarında kullanılan, köşeli geometrik şekillerden meydana gelen şerit örgü süsüne, birbirinin içine geçmiş dallardan meydana gelen süsleme anlamında kullanılır. Girift şekli, takılar, kemerler, elbise desenleri gibi bir çok eşyada ve eserde yaygın olarak görülmektedir.

Arabesk nedir?
Arabesk ise, İslam sanatı ve Rönesans mimarisinde görülen yalınlaştırılmış bitki, geometrik ve hayvan süsleriyle hazırlanan düzenlemeye verilen isimdir. Arabeskin diğer tanımı ise İslam ve Türk süsleme sanatında girift süsleme tarzıdır. Genellikle, sınırsız olarak kesintisiz tekrarlanabilen tek bir tasarımdan meydana gelir.
Arabesk kelimesinin bir diğer tanımıysa, diğer unsurlarla bir araya getirilen, yeşillik, eğriler ya da düz çizgilerle ritmik doğrusal desenlerin temelini oluşturduğu yüzey süslemeleri sanatsal dekorasyon şekli olarak geçer.
Arabesk kelimesinin diğer isimleri ‘’Girişik Bezeme’’ ve ‘’Girift Süsleme’’ olarak geçer. Girişik bezeme, bulmacalarda çokça sorulan bir terimdir. Kıvrıla kıvrılan birbirinin içinden geçerek uzayan yapraklı dallara benzer, değişik şekillerden meydana gelen yüzey süsleme çeşididir. Geometrik şekillerden oluşan arabesk çeşitleri ve bitkilerden oluşan arabesk çeşitleri olarak iki sınıfta görülür. Ayrıca Roma, Yunan mimarisinde birbirinin içinden geçen hayvan ve insan motiflerinden oluşan arabesk çeşitleri de mevcuttur.
Arabesk isminin oluşumu, Arap stilini yansıtan süsleme olması şeklinde değerlendirilerek zamanla tüm Müslüman dünyasına mal edilmesidir. Hindistan’dan İspanya’ya kadar uzanan bölgelerde bu süslemelere Arabesk denmiştir. Aslında doğru bir kullanım olmadığı sonradan anlaşılmış olsa da günümüzde bu kelime çok yaygın olarak kullanılmaya devam etmektedir.

Arabesk sözcüğü ‘’arab’’ kelimesi ile Latince kökenki -iscus ekinin bir araya gelmesi ile ortaya çıkmış ve zaman içinde değişimlere uğrayarak arabesk şeklini almıştır. Cumhuriyet dönemi öncesinde dilimize yerleşmiş ve Arap stili süsleme, farklı süs ogelerinin girift biçiminde birbiri ile kaynaşması olarak tanımlanmıştır. Türkçe karşılığı olarak sunulan terimler ise ‘’girişik bezeme’’, ‘’Türk yolu’’ ve ‘’Girift teyzinat’’ sözcükleri önerilmiştir ancak yaygın olarak kullanılan hep ‘’arabesk’’ olmaya devam etmiştir. Girişik bezeme kelimesindeki bezeme, süsleme anlamına gelmektedir.

Arabesk dekorasyonun mimaride önemli bir rolü vardır, İslami eserlerde yaygın şekilde görülür.
Bezeme sanatı genel olarak tarihte çok önem verilmiş, emek verilmiş bir sanattır. Farklı renkler, şekiller, motiflere rastlanır. Cam bezeme, taş bezeme gibi çeşitli bezeme türleri bulunur. Bezeme sanatının anlamını, Mimarlık ve el sanatları ürünleri üzerinde ve her türden kullanım eşyası üzerinde süslemeye yönelik olarak yapılan çalışmaların tümü ve bir yüzeyin daha güzel görünmesi için, üzerini motifle süsleme, tezyin, süs şeklinde açıklayabiliriz.