Budak Nedir, Budak Çürüğü, Kırmızı Çürüklük Nasıl Oluşur?

Budak nedir, nasıl oluşur?
Budaklar Bütün ağaçlarda görülebilen doğal bir kusurdur, en çok iğne yapraklı ağaçlarda görülür. Budak oluşumu, dalların budanması ya da kırılması sonucunda meydana gelir. Budaklar, ağaçların doğal yapısı itibariyle oluşan bir kusurdur. Budağın tam anlamı, kereste hammaddesinin içine gömülü kalmış dallardır ve kerestenin kalitesini olumsuz yönde etkiler. Kereste kalitesi, içindeki budak sayısı ve dağılımı ile orantılı olarak hesaplanır. Biçim ve görüntü bakımından çok çeşitli budaklar mevcuttur. Bunlara örnek, kuru budak, kaynamış budak, boynuz budağı örnek verilebilir.

Budak çeşitleri
Açık budak, daire şeklindeki odunun dışında görülen budaktır. Kapalı budak ise dışarıdan bakınca fark edilemeyen budaktır.
Odunu çürümüş ve çürümemiş olarak budaklar üçe ayrılır. Odunu çürümemiş ve mantara maruz kalmasına rağmen sertliğini koruyan budağa sağlam budak denir. Odunu çürümüş, buna bağlı olarak da odunu çevresindeki oduna oranla yumuşamış, çürük kısmı budak en kesit kısmının yaklaşık üçte birinden az olan budak ise özürlü budaktır. Üçüncüsü ise yine odunu çürümeye bağlı olarak çevresindeki oduna göre yumuşamış, fakat çürük kısmı budak en kesit kısmının yaklaşık üçte birinden çok olan budaktır ki buna da çürük budak denir.
Budaklar büyüklüklerine göre de çeşitlere ayrılır. Çapı maksimum 1 cm olan budağa nokta budak, çapı 1 cm ile 2 cm arası olana küçük budak ve çapı 2 ila 4 cm arası olan budağa ise orta budak denir.

Budaklar çok büyük boyutta ve fazla olmayacak şekilde ise, ağacın görüntüsünü canlandırır ve kereste işlerinde kullanılmasında sorun yoktur ancak kapı veya pencere kayıtlarında budaklı ağaç kullanılması asla tavsiye edilmez.

Budak çürüğü nedir?
Kırık dalların uzun müddet kapanmayan yaralarından içeri giren mantarların sebep olduğu çürümelerdir. Kırık dalların dip kısımları mantar ve nemin rahatça ulaşabileceği bir delik şeklindedir. Ağacın derinine giren farklı mantar çeşitleri ve nem, gövdenin tamamında tahribata sebep olabilir. Budak çürüğü tüm ağaçlarda görülebilen bir durumdur. Hastalığa, sağlığını kaybetmiş hücreler sebep olur. Nemli ortamda kalan ağaç, mantarlar ve farklı mikroorganizmalar tarafından saldırıya maruz kalır.

Kırmızı çürüklük nedir?
Kırmızı çürüklük, ardaklanma gibi bir ağaç hastalığı türüdür. Hastalık köke yakın olan kısımlarda başlar ve bazen gövdenin tümüne sirayet edebilir. Kırmızı çürüğü oluşturan mantarlar hücre zarına zarar verir. Lignin tahrip olmaz, ağaçta kırımızı kahverengi bir renk oluşur. Bunun sonucunda da ağaç sağlıklı kokusunu ve sertliğini yitirir. Çürük gibi kokmaya başlar. Kırmızı çürüğe maruz kalmış ağaçların kereste anlamında değeri olmaz, ağaç işlerinde kullanılamaz, mobilyada kullanılamaz. Kırmızı çürüklük mantarının sebep olduğu kırmızı çürüğün bir ileri safhasında ise lignin kısmı da tahrip olur ve sonucunda beyaz çürüklük meydana gelir.