Ahşap Damarı Nedir, Güz Dokusu, İlkbahar Dokusu Nedir?

Ağaçta damar nedir?
Bir ağacın aynı mevsimde oluşan göze grubunun, kesitlerde diğer gözelerden farklı renkte görünmesi ağacın damarının tanımıdır. Bir ağacı tanımanın en garanti yolu uç kısmındaki damarlarına bakmaktır. Her ağacın kendine özgü damar şekilleri vardır. Ceviz, sedir, ladin, çam, sisam, meşe ağaçlarından elde edilen ahşap eşyaların, birbirinden ayrı renk tonları, damar yapıları ve dokuları vardır. Mesela cevizden üretilmiş ahşap mobilyaların bir kısmının rengi açık tonlarda olurken bir kısmının rengi de koyu tonlarda olabilmektedir. Ahşabın damar boyu, damar aralıkları, bir ahşap malzemenin hangi işlerde kullanılıp kullanılmayacağı hakkında bize bilgi verir.

Ayrıca bir malzemenin gerçek ahşap olup olmadığını anlamanın yolu da yine aynı şekilde damarları incelemektir. Ahşapta aynı şekilde tekrarlanan damar desenine sahip olan geniş bir yüzey görmeniz halinde, muhtemelen incelediğiniz malzeme ahşap kaplamadır.

Ahşap sektöründe ahşap damar çıkarma, damar açma işlemleri yaygın olarak yapılır.

Güz Dokusu (Sonbahar Dokusu) Nedir?
Güz dokusu, canlı ağaçta yaz mevsiminde oluşan ve sonbaharda tamamlanan sert, sıkı dokulu bölüme denir.

İlkbahar Dokusu Nedir?
İlkbahar dokusu, canlı ağaçta ilkbaharda oluşan, yumuşak ve gevşek dokulu bölüme denir.
Ağaçların ilkbahar ve sonbahar dokuları birbirinden farklıdır. Aşağıda bazı örnekler ile bunu ifade edebiliriz.
Kestane, göbek odunlu ve kerestesi meşeye benzeyen bir ahşap türüdür. Göbek odunlu türündendir. Meşeden en önemli farkı, öz ışınları gözükmemesidir. Kestanenin ilkbahar dokusu gövde gövde görünebilecek gözenekli yapıdadır. Güz dokusu ise görülemeyecek yapıda gözeneklere sahiptir.
Kestane gibi meşe de göbek odunlu türdür. Dış odunu geniş değildir ve çemberi gözenekli yapıdadır. İlkbahar dokusunda bu gözenekler ufak hal alır ve sıklaşır. Yaşı gösteren halkaları belirgindir. Damar kesit üzerinde, gözeneklerin meydana getirdiği damar desenleri görülür. Meşe, öz ışınları en çok görünürlüğe sahip ahşap türüdür.

Dışbudak, olgun odunu bir ağaç türüdür, elli yaşından sonra göbek odun meydana gelmeye başlar. Dişbudağın gözenekleri daire biçiminde dağılım gösterir. İlkbahar dokusu gevşek ve büyük gözenekli, sonbahar dokusuysa ilkbahar dokusunun tam tersi küçük gözenekli ve sıkıdır. Bu sebeple canlı damar görüntüsü vardır. Zaman zaman pırıltılı, çiçekli, dalgalı olur.
Son örnek ceviz de göbekli odun sınıfındandır. Gözenekleri dağınık olarak görülür, dış odunu geniş olmaz. Yaş halkaları çok net biçimde birbirinden ayrılır bu nedenle çok kolay anlaşılır. Ceviz, meşenin aksine öz ışınları en az görülen odun türlerindendir. İlkbahar dokusu ve güz dokusu farklı renktedir, bu nedenle öz kesitte farklı renklere sahip paralel biçimde çizgiler vardır. Cevizin damar kesitli yoğun damar desenleri olur. Damarlı, pırıltılı ve dalgalı bir türdür. Özellikle kök kısmına yakın bölümde bulunan kök kaplamalarının çok canlı ve simetriye sahip desenleri vardır. Bu sayede ceviz, klasik mobilya imalatında çok rağbet görür.